Schrijven. Hoe doe je dat?

Een pakkende tekst “pakt” de aandacht van de lezer meteen. Zie het als een boek: je slaat het open en wil na het lezen van de eerste pagina meteen door! Als dat niet gebeurt is de kans groot dat je het boek al snel aan de kant legt. Nou zal jouw docent dat niet doen met jouw profielwerkstuk, maar het is fijner om een enthousiaste tekst te lezen dan een droog verhaal.

Een pakkende tekst is een ‘actieve tekst’. Het is een tekst met korte zinnen (zonder dat het Nijntje wordt natuurlijk) die lekker doorleest. De tegenhanger is ‘passief’, dat is een tekst vol wollig en vaag taalgebruik. Het zijn vaak lange zinnen met veel werkwoorden als ‘kunnen, hebben, zijn, mogen…” Soms moet je zo’n tekst meerdere keren lezen, voordat je snapt wat er staat. 

Let op! Een wetenschappelijk profielwerkstuk vraagt soms wel om een passieve schrijfstijl. Vraag vooraf aan je docent wat de verwachte schrijfstijl is.

In onderstaande voorbeelden is het verschil tussen actief en passief meteen duidelijk:

• Actief: “Lisa kocht een mooie jurk.”
• Passief: “Lisa heeft een mooie jurk gekocht.”
• Actief: “Ik lees elke dag een boek.”
• Passief: “Elke dag wordt door mij een boek gelezen.”

Vind je het lastig? Doe eens alsof je het tegen een vriend of vriendin zegt. Hoe zeg je het dan? Vast veel actiever dan je het eigenlijk opschreef!

Niemand wordt blij van een ellenlange tekst. Door het gebruik van tussenkopjes wordt de tekst ‘luchtiger’ en leesbaarder. Ze maken de opbouw van je tekst duidelijker, aantrekkelijker en wekken de nieuwsgierigheid van je lezers. Daarnaast maken tussenkopjes de tekst scanbaar en zijn het wegwijzers in jouw tekst.

Een goed tussenkopje:

• Kondigt duidelijk aan welke informatie er komt.
  • Niet: “Hoge korting op zomerkleding”.
  • Wel: “20% korting op zomerkleding”.

• Is prikkelend zonder de kern te verliezen.
  • Niet: “Onze zomerkleding is hartstikke mooi. Nu met 20%.”
  • Wel: “20% korting op zomerkleding”, want dat is wat je wilt vertellen.

• Maak ze verrassend maar niet té. 
• Hou ze kort, het zijn kleine samenvattingen. Twee tot zes woorden is genoeg. Een lange tussenkop is niet scanbaar.

Let wel op dat je verhaal ook zonder tussenkopjes duidelijk blijft. De tekst vertelt jouw verhaal, niet de tussenkopjes.

Gebruik ook alinea’s en vergeet uiteraard de punten en komma’s niet. Een zin van drie regels lang is niet goed voor de leesbaarheid.

Denk hierbij aan:

• Hoe spreek je de lezer aan, wordt het u of je? 
• Pas je taalgebruik aan, aan het onderwerp.
• Schrijf in ‘normale’ woorden. Dus geen chattaal zoals “gwn”, “idd” of “wnn”.

Nederlands is een van de lastigste talen. Geen wonder dus dat je regelmatig twijfelt over die, dat, deze, het, erop of er op. En hoe zit dat ook alweer met die -d en -t? Of hun en hen?

Er zijn daar een aantal hele handige websites voor: 

• Woordenlijst.org
• Synoniemennet (handig als je een ander woord zoekt voor een woord)
• Van Dale
• Onze Taal

Op Onze Taal vind je alle grammatica- en schrijfregels. Om direct de juiste informatie te vinden, zoek je in je browser bijvoorbeeld op “erop of er op onze taal”. Dan zit je meteen goed.

Lees tussendoor jouw schrijfwerk hardop aan jezelf voor. Zo hoor je meteen wat er niet klopt. Dingen als “…de leerkracht hebt op het bord geschreven…” (heeft) of “… de de leerkracht heeft op het bord geschreven…” (twee keer “de”) vis je er dan zo uit. Je hoort ook meteen of je verhaal lekker loopt en waar je tekst hapert.

Er komt een moment dat je blind bent voor je eigen tekst en de gekkigheidjes niet meer ziet. Vraag daarom altijd of iemand met je mee wil lezen, een tweede paar ogen doet wonderen!

Staan alle puntjes op de i? Dan is het tijd om het profielwerkstuk in te leveren. Hoe dat gaat kun je zelf wel bedenken. Maar ter inspiratie:

Stap 1: Mail of overhandig het profielwerkstuk aan je begeleider.

Stap 2: Netflix & chill.