Belasting op Bitcoin-opbrengsten? Geen btw-heffing meer op groente of fruit? Meer belasting heffen op het
vermogen en de inkomsten van de rijken? Welke (nieuwe) belasting zou jij invoeren, of hervormen?
Bizarre belastingen
Loonbelasting, btw, kansspelbelasting; er bestaan diverse vormen van belasting. Een aantal jaar geleden hield
het Belasting- en Douanemuseum in Rotterdam een tentoonstelling getiteld: ‘bizarre belastingen’.
Schoorstenen, urine, pruiken, dienstboden en zelfs de vrijgezelle status; je kunt het zo gek niet bedenken of
ergens ter wereld is ooit belasting geheven over die elementen. Klinkt bizar, maar zelfs een bizar ogende
heffing is vaak minder vreemd dan je denkt. De bedachte belasting blijkt bijvoorbeeld juist een slimme manier
om op eenvoudige wijze staatsinkomsten te verkrijgen of de heffing is een ideale manier om burgers tot
bepaald gewenste gedrag te bewegen.
De functies van belasting
Waarom wordt er überhaupt belasting geheven? Belasting heeft drie functies. Een van de belangrijkste is de
budgettaire functie. Dit houdt in dat de belastingopbrengsten bijdragen aan de financiering van collectieve
goederen en diensten. Denk maar aan het bouwen en onderhouden van scholen, snelwegen en zwembaden.
Een tweede belangrijke functie van belastingheffing is de herverdelingsfunctie. Hier gaan we uit van het idee
dat ´de sterkste schouders, de zwaarste lasten dragen’; je draagkracht bepaalt hoeveel belasting je betaalt.
Ten derde is er de instrumentele functie. Dan zet de overheid belastingen in om het gedrag van burgers te
sturen. Zo wil de overheid bepaalde beleidsdoelen behalen. Voorbeelden zijn de accijnzen op tabak en alcohol
om het gebruik ervan te ontmoedigen. En recent ontstond de discussie of de btw op groente en fruit moet
worden afgeschaft en of er een extra belasting op suiker en/of vlees moet komen. Wat vind jij?
Ontwikkel een belasting
Stel dat jij de minister van Financiën bent. Welke (nieuwe) belasting zou je ontwerpen of welke belasting zou je
verder ontwikkelen? Ga aan de slag met onderstaande punten als leidraad.
- Waarom wil je deze belastingwet invoeren (ratio)?
- Wie is belastingplichtig (subject)?
- Wat is belast / waarover wordt belasting geheven (object)?
- Gelden er uitzonderingen of vrijstellingen?
- Welk tarief zou van toepassing moeten zijn?
- Welke voor- en nadelen kent je stelsel?
- Is het uitvoerbaar?
- Hoe zit het met de eventuele samenloop met andere belastingen?
Heb je vragen? Mail dan naar Hadjra Ahmad, h.s.ahmad@tilburguniversity.edu.